چطور در رابطه خود را مهم و ارزشمند حس کنیم؟
احساس ارزشمندی در هر رابطهای، چه عاطفی، چه خانوادگی و چه دوستانه، اساسیترین رکن برای داشتن یک رابطه سالم و پایدار است. وقتی احساس میکنید ارزشمند هستید، اعتماد به نفس بیشتری دارید، بهتر میتوانید با طرف مقابل ارتباط برقرار کنید و از رابطه خود لذت بیشتری میبرید. اما چطور میتوان این احساس را در یک رابطه تقویت کرد؟
- ✔️
خودتان را دوست داشته باشید:
قبل از هر چیز، باید خودتان را بپذیرید و دوست داشته باشید. نقاط قوت و ضعف خود را بشناسید و به خودتان احترام بگذارید. - ✔️
حد و مرز تعیین کنید:
مشخص کنید که چه رفتارهایی را از طرف مقابل میپذیرید و چه رفتارهایی را نه. قاطعانه از این مرزها دفاع کنید. - ✔️
نیازهای خود را بیان کنید:
از بیان نیازهای خود نترسید. به طرف مقابل بگویید که از او چه انتظاراتی دارید. - ✔️
از خودتان مراقبت کنید:
به تغذیه، خواب و ورزش خود توجه کنید. سلامت جسمی و روانی شما تاثیر مستقیمی بر احساس ارزشمندیتان دارد. - ✔️
با خودتان مهربان باشید:
وقتی اشتباه میکنید، خودتان را سرزنش نکنید. با خودتان مثل یک دوست صمیمی رفتار کنید. - ✔️
به دستاوردهای خود افتخار کنید:
به موفقیتهای کوچک و بزرگ خود اهمیت دهید و به آنها افتخار کنید. - ✔️
مهارتهای جدید یاد بگیرید:
یادگیری مهارتهای جدید به شما احساس توانمندی و اعتماد به نفس میدهد. - ✔️
با افراد مثبتاندیش معاشرت کنید:
از معاشرت با افرادی که شما را تحقیر میکنند یا انرژی منفی به شما میدهند، دوری کنید.
- ✔️
در لحظه زندگی کنید:
به جای غرق شدن در گذشته یا نگرانی در مورد آینده، سعی کنید از لحظهی حال لذت ببرید. - ✔️
مقایسه نکنید:
خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. هر کس مسیر منحصر به فرد خود را طی میکند. - ✔️
از کمک خواستن نترسید:
اگر احساس میکنید به کمک نیاز دارید، از متخصصین و مشاورین کمک بگیرید. - ✔️
ارتباط موثر برقرار کنید:
یاد بگیرید که چگونه به طور موثر با طرف مقابل ارتباط برقرار کنید. به حرفهای او گوش دهید و احساسات خود را به درستی بیان کنید. - ✔️
قدردانی کنید:
به خاطر داشته باشید که قدردانی از طرف مقابل و ابراز محبت، نقش مهمی در تقویت احساس ارزشمندی در رابطه دارد.
- ✔️
خودتان را ببخشید:
اشتباهات گذشته را رها کنید و خودتان را ببخشید. گذشتن از اشتباهات، قدمی بزرگ به سوی پذیرش خود و افزایش عزت نفس است.
این نکات فقط شروع کار هستند. مهم این است که با تمرین و مداومت، این عادتها را در زندگی خود نهادینه کنید. با تمرکز بر این نکات، میتوانید به تدریج احساس ارزشمندی بیشتری در رابطهتان داشته باشید و از یک رابطه سالم و رضایتبخش لذت ببرید.
1. خودتان را بشناسید و دوست داشته باشید
احساس ارزشمندی از درون نشأت میگیرد.قبل از هر چیز، باید خودتان را به خوبی بشناسید، نقاط قوت و ضعفتان را درک کنید و خودتان را همانطور که هستید دوست داشته باشید.به این فکر کنید که چه چیزهایی به شما حس خوبی میدهد و چه کارهایی شما را از خودتان دور میکند.به نقاط قوت خود افتخار کنید و سعی کنید نقاط ضعفتان را بپذیرید و در جهت بهبود آنها تلاش کنید.تمرین خودآگاهی و خوددوستی، پایه و اساس احساس ارزشمندی در هر رابطهای است.بهخاطر داشته باشید که شما یک فرد منحصر به فرد با ارزشهای خاص خود هستید.
این ارزشها را بشناسید و آنها را در روابطتان حفظ کنید.خودتان را قضاوت نکنید و به جای آن، با خودتان مهربان باشید.همانطور که با عزیزترین دوستتان رفتار میکنید، با خودتان هم رفتار کنید.زمانی را به فعالیتهایی اختصاص دهید که از آنها لذت میبرید و به شما حس خوبی میدهند.این فعالیتها میتوانند شامل ورزش، هنر، موسیقی، یا هر چیز دیگری باشند که شما را شاد و سرزنده میکند.یادگیری مداوم و کسب مهارتهای جدید نیز میتواند به افزایش اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی شما کمک کند.
هرگز از یادگیری دست نکشید و همیشه به دنبال رشد و پیشرفت باشید.
با خودتان صادق باشید و از تظاهر کردن خودداری کنید.اصالت شما یکی از ارزشمندترین داراییهای شماست.
2. انتظارات واقعبینانه داشته باشید
انتظارات غیرواقعبینانه از رابطه یا طرف مقابل، میتواند منجر به ناامیدی و احساس بیارزشی شود.به این فکر کنید که چه انتظاراتی از رابطه دارید و آیا این انتظارات منطقی و قابل دستیابی هستند یا خیر.هیچ رابطهای کامل نیست و هر فردی دارای نقصهایی است.به جای تمرکز بر روی نقصهای طرف مقابل، سعی کنید نقاط قوت او را ببینید و از او قدردانی کنید.در مورد انتظارات خود با طرف مقابل صحبت کنید و سعی کنید به یک تفاهم مشترک برسید.ارتباط باز و با صداقت، کلید حل بسیاری از مشکلات در رابطه است.
انتظار نداشته باشید که طرف مقابل همیشه شما را خوشحال کند.
شادی و خوشبختی شما، مسئولیت خودتان است و نباید آن را بر دوش دیگری بگذارید.از مقایسه رابطه خود با روابط دیگران خودداری کنید.هر رابطهای منحصر به فرد است و مقایسه، فقط باعث ایجاد حسادت و نارضایتی میشود.
3. مرزهای شخصی خود را تعیین کنید
تعیین مرزهای شخصی به این معناست که مشخص کنید چه رفتارهایی را از طرف مقابل میپذیرید و چه رفتارهایی را نمیپذیرید.این مرزها میتوانند شامل مرزهای فیزیکی، عاطفی، ذهنی و مالی باشند.مرزهای خود را به طور واضح و قاطعانه به طرف مقابل اعلام کنید.از بیان خواستههای خود نترسید و مطمئن باشید که طرف مقابل به آنها احترام میگذارد.اگر طرف مقابل به مرزهای شما احترام نمیگذارد، قاطعانه برخورد کنید.اجازه ندهید که کسی از شما سوء استفاده کند یا شما را نادیده بگیرد.تعیین مرزهای شخصی، به این معنا نیست که شما خودخواه یا ناسازگار هستید.
بلکه به این معناست که شما به خودتان احترام میگذارید و میخواهید رابطهای سالم و متعادل داشته باشید.
مرزهای خود را به طور مداوم بازبینی کنید و در صورت نیاز، آنها را تغییر دهید.مرزهای شما باید متناسب با نیازها و ارزشهای شما باشند.
4. ارتباط موثر برقرار کنید
ارتباط موثر به این معناست که بتوانید افکار، احساسات و نیازهای خود را به طور واضح و با صداقت با طرف مقابل در میان بگذارید و به صحبتهای او با دقت گوش دهید.هنگام صحبت کردن، از زبان “من” استفاده کنید و احساسات خود را به طور مستقیم بیان کنید.مثلا به جای گفتن “تو همیشه دیر میکنی”، بگویید “من وقتی دیر میرسی ناراحت میشوم”.به زبان بدن خود توجه کنید و سعی کنید ارتباط چشمی برقرار کنید.زبان بدن شما میتواند به اندازه کلمات شما، تاثیرگذار باشد.هنگام گوش دادن، سعی کنید به طور فعال گوش دهید و به صحبتهای طرف مقابل توجه کنید.
سوال بپرسید و سعی کنید منظور او را به درستی درک کنید.
از قضاوت کردن و سرزنش کردن طرف مقابل خودداری کنید.به جای آن، سعی کنید با همدلی و درک، به او گوش دهید.
در مورد مسائل مهم، به طور واضح و صریح صحبت کنید.از پنهان کردن احساسات و افکار خود خودداری کنید.
5. قدردانی کنید و تشکر کنید
قدردانی و تشکر از طرف مقابل، نشان میدهد که شما برای او و کارهایی که برای شما انجام میدهد، ارزش قائل هستید.این کار باعث میشود که طرف مقابل احساس ارزشمندی کند و انگیزه بیشتری برای تلاش در رابطه داشته باشد.از چیزهای کوچک و بزرگ قدردانی کنید.مثلا از او به خاطر کمک کردن در کارهای خانه، گوش دادن به حرفهای شما، یا صرفاً به خاطر حضورش در زندگیتان تشکر کنید.قدردانی خود را به طور کلامی و غیرکلامی ابراز کنید.میتوانید با گفتن “متشکرم”، “قدردانم”، “عاشقتم”، یا با انجام یک کار محبتآمیز، قدردانی خود را نشان دهید.
قدردانی از داشتهها و نعمتهای زندگیتان نیز میتواند به افزایش احساس ارزشمندی شما کمک کند.
به جای تمرکز بر روی نداشتهها، به داشتههای خود توجه کنید و از آنها لذت ببرید.قدردانی را به یک عادت روزانه تبدیل کنید.هر روز چند لحظه را به فکر کردن در مورد چیزهایی که از آنها سپاسگزار هستید، اختصاص دهید.
6. زمان با کیفیت با هم بگذرانید
گذراندن زمان با کیفیت با طرف مقابل، به این معناست که زمانی را به طور کامل به او اختصاص دهید و در آن زمان، هیچ کار دیگری انجام ندهید.این زمان میتواند شامل صحبت کردن، خندیدن، تفریح کردن، یا صرفاً در کنار هم بودن باشد.در طول این زمان، تمام حواس خود را به طرف مقابل متمرکز کنید و از عوامل حواسپرتی مانند تلفن همراه و تلویزیون دوری کنید.فعالیتهایی را انتخاب کنید که هر دو از آنها لذت میبرید.این فعالیتها میتواند شامل رفتن به سینما، پیادهروی، آشپزی با هم، یا بازی کردن باشد.
زمان با کیفیت، به تقویت پیوند بین شما و طرف مقابل کمک میکند و باعث میشود که هر دو احساس ارزشمندی کنید.
برنامهریزی کنید و زمان مشخصی را برای با هم بودن در نظر بگیرید.این کار باعث میشود که این زمان به راحتی از دست نرود.
7. از علایق و اهداف یکدیگر حمایت کنید
حمایت از علایق و اهداف طرف مقابل، نشان میدهد که شما به او و آرزوهایش اهمیت میدهید. این کار باعث میشود که طرف مقابل احساس ارزشمندی کند و انگیزه بیشتری برای دنبال کردن رویاهایش داشته باشد. در مورد علایق و اهداف طرف مقابل سوال بپرسید و به او نشان دهید که به آنها علاقه دارید. تشویق کنید و از او حمایت کنید. 
در صورت امکان، در فعالیتهایی که به علایق طرف مقابل مربوط میشود، شرکت کنید. این کار باعث میشود که او احساس کند که شما در کنارش هستید. یکدیگر را تشویق کنید تا به بهترین ورژن خود تبدیل شوید. رابطه سالم، رابطهای است که در آن هر دو طرف در حال رشد و پیشرفت هستند. به جای رقابت با یکدیگر، یکدیگر را حمایت کنید. موفقیت طرف مقابل، موفقیت شما نیز هست.
8. اعتماد کنید و اعتماد بسازید
اعتماد، سنگ بنای هر رابطهای است. بدون اعتماد، رابطه نمیتواند پایدار و رضایتبخش باشد. به طرف مقابل اعتماد کنید و به او فرصت دهید تا شایستگی خود را ثابت کند. از سوءظن و بدبینی خودداری کنید. صادق و روراست باشید و هیچ چیز را از طرف مقابل پنهان نکنید. صداقت، بهترین راه برای جلب اعتماد است. به وعدههای خود عمل کنید و به قولهای خود وفا کنید. این کار نشان میدهد که شما قابل اعتماد هستید. از غیبت کردن و بدگویی کردن در مورد طرف مقابل خودداری کنید. این کار باعث میشود که او اعتماد خود را به شما از دست بدهد. اگر اشتباهی مرتکب شدید، عذرخواهی کنید و سعی کنید آن را جبران کنید. عذرخواهی، نشان میدهد که شما مسئولیتپذیر هستید.
9. با خودتان مهربان باشید
همانطور که قبلاً گفته شد، احساس ارزشمندی از درون نشأت میگیرد.پس، باید با خودتان مهربان باشید و به خودتان احترام بگذارید.خودتان را قضاوت نکنید و به جای آن، با خودتان دلسوز و مهربان باشید.همه ما اشتباه میکنیم و مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیریم و به مسیر خود ادامه دهیم.به نیازهای خود توجه کنید و سعی کنید آنها را برآورده کنید.مثلا اگر خسته هستید، استراحت کنید.اگر گرسنه هستید، غذا بخورید.اگر ناراحت هستید، با یک دوست صحبت کنید.زمانی را به فعالیتهایی اختصاص دهید که از آنها لذت میبرید و به شما حس خوبی میدهند.
این فعالیتها میتواند شامل ورزش، هنر، موسیقی، یا هر چیز دیگری باشند که شما را شاد و سرزنده میکند.
مراقب سلامت جسمی و روانی خود باشید.تغذیه سالم، ورزش منظم، و خواب کافی، برای حفظ سلامت جسمی و روانی ضروری هستند.از خودتان مراقبت کنید و به خودتان ارزش قائل شوید.شما لایق بهترینها هستید.
10. از اشتباهات درس بگیرید
همه ما اشتباه میکنیم و اشتباه کردن، بخشی از زندگی است.مهم این است که از اشتباهات خود درس بگیریم و سعی کنیم آنها را تکرار نکنیم.به جای سرزنش کردن خودتان، سعی کنید علت اشتباه خود را پیدا کنید و در مورد آن فکر کنید.چه چیزی باعث شد که اشتباه کنید؟چگونه میتوانید از تکرار این اشتباه در آینده جلوگیری کنید؟از اشتباهات خود به عنوان فرصتی برای رشد و یادگیری استفاده کنید.اشتباهات، میتوانند درسهای ارزشمندی به ما بیاموزند.اگر به کسی آسیب رساندهاید، عذرخواهی کنید و سعی کنید آن را جبران کنید.
عذرخواهی، نشان میدهد که شما مسئولیتپذیر هستید و به احساسات دیگران اهمیت میدهید.
از اشتباهات خود نترسید و به جای پنهان کردن آنها، آنها را بپذیرید و سعی کنید از آنها درس بگیرید.اشتباهات، نباید باعث شوند که احساس بیارزشی کنید.آنها فقط نشان میدهند که شما انسان هستید.
11. خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
مقایسه خودتان با دیگران، یکی از بزرگترین موانع احساس ارزشمندی است. هر فردی منحصر به فرد است و دارای نقاط قوت و ضعف خاص خود است. به جای تمرکز بر روی نقاط قوت دیگران، به نقاط قوت خود توجه کنید و از آنها قدردانی کنید. هر کسی در چیزی خوب است و شما نیز در چیزی خوب هستید. به جای حسادت کردن به دیگران، از آنها الهام بگیرید و سعی کنید از آنها یاد بگیرید. موفقیت دیگران، میتواند انگیزه شما را برای تلاش بیشتر افزایش دهد. از شبکههای اجتماعی دوری کنید. شبکههای اجتماعی، اغلب تصویری غیرواقعی از زندگی دیگران را به نمایش میگذارند و این میتواند باعث شود که احساس نارضایتی کنید. مقایسه، شادی را از بین میبرد. به جای مقایسه، از داشتههای خود لذت ببرید.
12. به دنبال کمک حرفهای باشید
هیچ اشکالی ندارد که از دیگران کمک بخواهید. همه ما در برخی از مراحل زندگی به کمک نیاز داریم. سلامت روانی، به اندازه سلامت جسمی مهم است. مراقب سلامت روانی خود باشید و در صورت نیاز، به دنبال کمک حرفهای باشید. یک مشاور یا روانشناس، میتواند یک فضای امن و حمایتی برای شما فراهم کند تا در آن بتوانید در مورد مشکلات خود صحبت کنید.
13. برای خودتان وقت بگذارید
اختصاص دادن زمان به خود، یکی از مهمترین راهها برای حفظ سلامت روانی و احساس ارزشمندی است. در طول این زمان، میتوانید به فعالیتهایی بپردازید که از آنها لذت میبرید و به شما حس خوبی میدهند. این زمان میتواند شامل مدیتیشن، یوگا، مطالعه، نقاشی، موسیقی، یا هر چیز دیگری باشد که شما را شاد و آرام میکند. در طول این زمان، از عوامل حواسپرتی مانند تلفن همراه و تلویزیون دوری کنید و به طور کامل در لحظه حال حضور داشته باشید. برنامهریزی کنید و زمان مشخصی را برای با خود بودن در نظر بگیرید. این کار باعث میشود که این زمان به راحتی از دست نرود. به جای اینکه دائماً به فکر دیگران باشید، به خودتان نیز فکر کنید. شما مهم هستید.
14. بخشش را تمرین کنید
بخشش خود و دیگران، یکی از مهمترین راهها برای رهایی از گذشته و احساس ارزشمندی است. وقتی خود و دیگران را میبخشید، از بار سنگین کینه و خشم رها میشوید و میتوانید با آرامش بیشتری به زندگی ادامه دهید. بخشیدن، به این معنا نیست که اشتباهات دیگران را فراموش کنید. بلکه به این معناست که از نگه داشتن کینه و خشم، خودداری کنید و به دیگران فرصت دهید تا تغییر کنند. بخشش خود، به این معناست که اشتباهات خود را بپذیرید و از آنها درس بگیرید. به جای سرزنش کردن خودتان، با خودتان مهربان باشید و به خودتان فرصت دهید تا رشد کنید. بخشش، یک فرآیند است و زمان میبرد. صبور باشید و به خودتان فرصت دهید تا به طور کامل ببخشید. 
بخشش، به معنای تسلیم شدن نیست. بلکه به معنای رهایی است. با بخشیدن، به خودتان فرصت میدهید تا دوباره شروع کنید.
15. نقاط قوت خود را بشناسید و بر آنها تمرکز کنید
همه ما دارای نقاط قوت و استعدادهای خاص خود هستیم. شناخت این نقاط قوت و تمرکز بر آنها، میتواند به افزایش اعتماد به نفس و احساس ارزشمندی ما کمک کند. به این فکر کنید که در چه کارهایی خوب هستید؟ چه مهارتهایی دارید؟ چه ویژگیهای مثبتی دارید؟ از دیگران سوال کنید که به نظر آنها، نقاط قوت شما چیست؟ گاهی اوقات، دیگران میتوانند نقاط قوت ما را بهتر از خودمان ببینند. به جای تمرکز بر روی نقاط ضعف خود، بر روی نقاط قوت خود تمرکز کنید و سعی کنید آنها را تقویت کنید. از نقاط قوت خود در جهت رسیدن به اهدافتان استفاده کنید. این کار باعث میشود که احساس کنید که در حال پیشرفت هستید و به چیزی ارزشمند دست یافتهاید. نقاط قوت خود را جشن بگیرید. به خودتان افتخار کنید و از موفقیتهای خود لذت ببرید.
تحقیقات نشان داده که تعیین مرزهای سالم تاثیر مستقیمی بر کیفیت روابط دارد. باید بدانید مرزهایی که امروز تعیین می کنید ممکن است فردا نیاز به بازنگری داشته باشند زیرا انسان موجودی پویاست. در یک رابطه حرفه ای که داشتم متوجه شدم بازتعریف دوره ای این حدود باعث شد ارتباطمان پایدارتر شود.
ارتباط موثر بیش از آنچه تصور می شود نیاز به تمرین دارد. مهم نیست چقدر مهارت کلامی داشته باشید اگر نتوانید شنونده خوبی باشید. یک روانشناس بالینی که با او همکار بودم همیشه تاکید می کرد گوش دادن فعال هنری است که اکثر مردم در آن ضعیف عمل می کنند.
قدردانی مانند سوختی است که رابطه را به حرکت درمی آورد. در طول سال ها مشاوره دیده ام زوج هایی که فرهنگ تشکر را در روابط خود نهادینه کرده اند کمتر دچار تنش می شوند. این یک اصل ساده اما بسیار موثر است.
مطالب شما نشان دهنده تسلط کامل بر موضوع است. پس از مطالعه این مقاله سری به دیگر نوشته های سایت زدم و باید بگویم تنوع و عمق مطالب واقعا قابل تقدیر است. ترکیب تئوری و عملی در مقالات نشان از تجربه بالای نویسندگان دارد.